سیدرضا نقیب‌السادات: شبکه‌های برون مرزی سیاه‌نمایی علیه ایران را خنثی می‌کنند
دکتر سیدرضا نقیب‌السادات، عضو هیئت‌علمی دانشکده علوم ارتباطات، چگونگی پرداختن به سوژه‌های روز و حوادث دنیا را که ارزش خبری دارند از دلایل جایگزین شدن شبکه‌های خبری به جای هم دانست و دراین‌باره گفت: یکی از دلایل بایکوت خبری و ایست خبری، سیاست‌های مدیریتی خبرهاست که در این‌گونه مواقع رسانه خبررسان به‌سرعت جایگزین رسانه‌های سکوت‌کننده می‌شوند. برای مثال در حادثه ۱۱ سپتامبر درحالی‌که شاهد ایست خبری بودیم تنها شبکه‌های خارجی که خبررسانی کردند به‌سرعت بالا آمدند و پرمخاطب شدند، بنابراین یکی از راز‌های جذب مخاطب، سنجش درست خبر برای انتشار، انتقال به‌موقع و سریع آن و همچنین اطلاع‌رسانی صادقانه است که باید در دستور کار عوامل تولید شبکه‌های برون‌مرزی ایرانی قرار گیرد.
وی به ممانعت کشور‌های غربی برای انتقال برخی پیام‌ها و اخبار بین مردم آن جامعه بر اساس سیاست‌های اتخاذی دولت‌ها پرداخت و برای آن، جلوگیری از انتشار خبر جنگ دولت انگلیس با یمن را مثال زد و در این خصوص خاطرنشان کرد: کشور‌های غربی از اینکه هر خبری به دست مخاطبان عمومی برسد، ممانعت می‌کنند. برای مثال تا چندی پیش مردم انگلیس نمی‌دانستند که دولتشان با یمن می‌جنگد و اساساً در یمن جنگ است و با یک افشاگری، مردم در جریان این موضوع قرار گرفتند؛ چراکه مجاری خبری را می‌بندند.
همچنین ادامه داد: برای آنکه بتوانیم پیام صلح و دوستی، مودت و… ایران را به گوش جهانیان برسانیم باید با حمایت همه‌جانبه، تجهیز و تقویت مالی شبکه‌های برون‌مرزی ایران، برد این شبکه‌ها را افزایش دهیم و در این صورت می‌توانیم یقین داشته باشیم که توانسته‌ایم پیام را به مخاطبانمان برسانیم.
خنثی‌سازی افکار منفی علیه ایران
نقیب‌السادات در پاسخ به پرسشی درباره میزان موفقیت شبکه‌های برون‌مرزی ایران برای انتشار حقایق جهان پیرامون میانمار، یمن، فلسطین و… و اقناع خبری مخاطبان عنوان کرد: شبکه‌های برون‌مرزی ایران تا حدی توانسته‌اند موفق عمل کنند. این در حالی است که تمام اتفاقات و اخبار هم نباید از طریق رسانه‌های برون‌مرزی منتشر شود، چون ممکن است علیه خودمان از آن‌ها استفاده شود و این همان سیاستی است که در همه دنیا از آن استفاده می‌شود و برخی اخبار داخلی، توسط شبکه‌های بین‌المللی پخش نمی‌شود.
وی افزود: اما باید این نکته را نیز موردتوجه قرار داد که اگر خبری را ما منتشر نکنیم مخاطب سراغ شبکه‌ای دیگر و منابع خبری دیگر می‌رود. درعین‌حال باید به این نکته هم اذعان کرد و مخاطبان نیز هوشیار باشند که همه اخباری که از طریق شبکه‌های بین‌المللی پخش می‌شود نیز مطلقاً خالص و عین واقعیت و تمام واقعیت نیست بلکه این شبکه‌ها با استفاده از تاکتیک‌های خبری، شخصیت‌سازی، سانسور، فساد، دست‌کاری ذهن و طراحی سوژه، موضوعات را دنبال و تهیه می‌کنند.
عضو هیئت علمی دانشکده علوم ارتباطات ادامه داد: بنا بر آنچه ذکر شد و تغییر نظام خبری از سخت خبر به نرم خبر، باید شبکه‌های برون‌مرزی ایرانی با تبیین سیاست‌های کشور به تولید محتوا و موضوعات روز، جذب مخاطب و خنثی کردن افکار منفی علیه ایران بپردازند. موضوع سرمایه‌گذاری برای توسعه شبکه‌های برون‌مرزی ایران که عده‌ای با توجه به محدودیت‌های بودجه‌ای صداوسیما، عده‌ای مخالف آن و عده‌ای نیز در راستای شناساندن ایران به جهان و رقابت با شبکه‌های تلویزیونی دنیا در عصر ارتباطات موافق آن هستند.
وی ضمن تأکید بر ضرورت گسترش و کیفی کردن شبکه‌های برون‌مرزی ایرانی گفت: وجود شبکه‌های برون‌مرزی نشان‌دهنده اقتدار کشور است و ما می‌توانیم از طریق شبکه‌های خبری و رسانه‌های دیپلماسی به‌عنوان حربه‌ای برای نفوذ و تغییر در تفکر ایران هراسی استفاده کنیم و ضمن اطلاع‌رسانی و آگاهی‌رسانی و تبلیغ، نظارت بر جهان پیرامون، به معرفی میراث فرهنگی و… بپردازیم، لذا سرمایه‌گذاری برای ایجاد، توسعه و حمایت روزافزون از چنین شبکه‌هایی، سرمایه‌گذاری معقول و منطقی است ضمن اینکه رسانه‌ها ابزار قدرت دولت‌ها نیز به شمار می‌روند.
وی در ادامه به معیار‌های مقایسه شبکه‌های برون‌مرزی ایران با سایر کانال‌های خارجی همچون سی‌ان‌ان و بی‌بی‌سی پرداخت و دراین‌باره اظهار کرد: شبکه‌هایی چون بی‌بی‌سی و سی‌ان‌ان، قدمت، تجربه کاری، امکانات و تجهیزات بیشتری برای ارتباط با مخاطب و… دارند، بنابراین افرادی که به مقایسه این شبکه‌ها با شبکه‌های برون‌مرزی ایران می‌پردازند باید با در نظر گرفتن این شرایط و با دیدی واقع‌بینانه آن‌ها را باهم مقایسه کنند.
رقابت سینه‌به‌سینه با شبکه‌های جهانی
به گفته نقیب‌السادات این در حالی است که نظام خبری ما نوپا و دارای تجربه‌ای دو دهه‌ای و محصول انقلاب است و با چنین تجربه‌ای در دنیای امروز در مقابل شبکه‌های خارجی حرف می‌زنیم و این به معنای آن نیست که نمی‌توانیم کارگردانی کنیم.
استاد دانشکده علوم ارتباطات در توضیح بیشتر این مبحث گفت: شبکه‌های خارجی مشهور باتجربه کاری طولانی دارای عقبه خبری، بودجه و حمایت دولت‌ها و قدرت‌ها هستند و در مقابل ایجاد شبکه‌های برون‌مرزی ایرانی را داریم که می‌توانند تأثیرگذار باشند، لذا نباید از تأثیرگذاری شبکه‌ای، چون پرس تی وی و جایگاهی که یافته یا از آی‌فیلم و الکوثر که توانسته‌اند در منطقه مؤثر و سینه‌به‌سینه رقبایشان پیش روند، غافل شویم.
نقیب‌السادات مبنای عملکرد و کار شبکه‌های خارجی را ضمن اطلاع‌رسانی، حذف برخی کلیشه‌های منفی از دیدگاه سیاسی این شبکه‌ها عنوان کرد و در این رابطه توضیح داد: به‌عنوان‌مثال یکی از رئوس کاری شبکه‌های بیگانه مخدوش کردن چهره ایران با استفاده از ابزار رسانه و تروریسم جلوه دادن آن است که در برابر آن شبکه‌های برون‌مرزی ایران با تولید برنامه‌های مناسب می‌توانند باعث شکسته شدن چنین کلیشه‌هایی شوند.
کشور آذربایجان به دنبال چیست؟!
نقیب السادات ضمن اشاره به دیگر برنامه‌های تولیدی شبکه‌های خارجی در توسعه‌طلب بودن و منفعت‌طلب نشان دادن ایران، القای ذهنیت تحریک دیگر کشور‌ها به جنگ و منازعه و… توسط کشورمان به مثالی واقعی از تجربه عینی خود در این زمینه پرداخت و گفت: برای همایشی به کشور آذربایجان سفر کرده بودم. در زمان پخش برنامه‌ای با موضوع ایران، از تصاویر میدان حسن‌آباد تهران در سال ۳۵ استفاده شده بود و سایر تصاویر نیز بسیار قدیمی بود. همراه نماینده صداوسیما که در آنجا حضور داشت به موضوع معترض شدیم. ضمن اینکه نماینده صداوسیما در جمهوری آذربایجان تأیید می‌کرد که همیشه از چنین تصاویری برای نشان دادن ایران استفاده می‌شود. در قراری با رئیس رادیو و تلویزیون آذربایجان موضوع را تذکر دادیم و به تحولات ایران اشاره کردیم که پاسخ دادند اگر تصویر ایران امروز را با تمامی پیشرفت‌هایش به نمایش بگذاریم و درباره نظام فعلی ایران صحبت کنیم اکثر مردم آذربایجان به کشور شما مهاجرت می‌کنند، لذا مجبوریم چنین تصاویری منتشر کنیم تا مردمانمان به آنچه دارند قانع باشند!
وی با تأکید بر اینکه بر همین اساس، این کشور‌ها بنا بر منافع داخلی خود تصاویری از ایران در رسانه‌ها به نمایش می‌گذارند، ادامه داد: داستان نمایش سیاه از ایران نیز همین امر است و هنوز عده‌ای تصور می‌کنند اگر به ایران سفر کنند امنیت نخواهند داشت یا دزدان به آن‌ها حمله می‌کنند که این‌ها نیز برگرفته از سیاست‌های رسانه‌ای دول غربی است که با این ابزار ذهن مردمان را مسموم می‌کنند.
دکتر نقیب السادات استفاده از شبکه‌های برون‌مرزی و گسترش و کیفی کردن برنامه‌های آن را راهکاری برای نشان دادن چهره واقعی ایران به سایر جوامع، سبک زندگی ایرانی و پذیرا شدن توریست‌ها برای رونق اقتصادی دانست و در مورد میزان موفقیت شبکه‌های برون‌مرزی ایران برای معرفی ایرانی واقعی عنوان کرد: شکی در مورد اینکه این شبکه‌ها اثرگذار بوده‌اند نیست؛ اگرچه شبکه‌هایی، چون پرس‌تی وی، العالم و… به‌رغم دامنه نفوذ و تأثیرگذاری و اینکه توانسته‌اند واقعیت‌های جامعه ایران را نشان دهند، اما هنوز تا رسیدن به نقطه مطلوب فاصله دارند.
منبع خبر: عطنا
نظر شما :