ارتباطات به گشوده شدن جهان‌های بسته کمک می‌کند

هادی خانیکی در سومین همایش سالانه انجمن علمی مطالعات صلح ایران با عنوان علوم انسانی و اجتماعی که در سالن سلام دانشگاه شهید بهشتی برگزار شد، با اشاره به حوزه ارتباطات و مفهوم صلح، تصویری از مسئله ایرانی، اظهار داشت: در دو سه هفته گذشته برای دومین بار در کنار دکتر کاشفی حضور می یابم. نشست پیشین درباره ماندلا و رونمایی از کتابی درباره او و موضوع آن همایش هم مرتبط با بحث صلح بود.
خانیکی افزود: در آن نشست مسائلی نظیر چگونه تقویت کردن صلح، چگونه حرکت کردن به سمت صلح و چگونه نگران سویه های غیرصلح و خشونت باشیم، مطرح شد.
ایشان اظهار داشت: عنوان بحث امروز در چارچوب صلح، علوم اجتماعی و ارتباطات صلح است که البته در ابتدا قرار بود معطوف به وضعیت دانش ارتباطات در ایران و نسبت آن با صلح باشد.
وی اظهار داشت: فکر می کردم و هنوز هم فکر می کنم که نمی توانیم مدلی از دل برنامه های ارتباطات برای میزان صلح و جنگ بیرون بیاوریم.
خانیکی ادامه داد: بنابراین موضوع ارتباطات و صلح، تصویری از مسأله ایرانی را انتخاب کردم.
وی با طرح این سوال که چرا روزنامه نگاری مبتنی بر ستیزه یا صلح در کشور اهمیت دارد، افزود: هر کدام از این مسائل ارزش ها و پیام های متفاوتی دارد.
وی ادامه داد: به طور مثال در ارتباطات صلح، ارزش های برتر را ارزش های معطوف به صلح می‌دانیم و در ارتباطات معطوف به ستیزه و مناظره، ارزش های خبری از جمله برخورد اهمیت پیدا می کند.
این استاد دانشگاه اظهار داشت: نتیجه گیری من این است که در واقع آن چیزی که با گفتمان ارتباطات صلح با زیرساخت های فرهنگی و فیزیکی جامعه ما سازگاری ندارد، خوانش بر اساس دعوا و منازعه است.
خانیکی تاکید کرد: خوانشی که در ارتباطات صورت می گیرد خوانش بر اساس دعوا و منازعه و اختلاف است و البته این مسئله دلایل خاص تاریخی، اجتماعی و حتی اقتصادی خود را دارد.
وی گفت: مسئله ناامیدی بالغ بر ذهنیت روشنفکری در ایران یکی از عواملی است که می تواند بگوید چه چیزی کنش سیاسی یا کنش ارتباطی است.
خانیکی با بیان اینکه انباشته شدن، نوعی خشونت و تنفر است، اظهار داشت: این موضوع هیچ نتیجه ای برای جامعه و بهتر شدن آن ندارد.
وی افزود: کار ارتباطات این است که به مقدار زیادی به گشوده شدن جهان های بسته کمک کند و این مسائل با کمک رسانه که بخشی از ارتباطات به ویژه ارتباطات انسانی و فرهنگی است، انجام می‌گیرد.

 قهر وزن سنگین‌تری در جامعه پیدا کرده است

محمدجواد غلامرضا کاشی گفت: هر کسی که امروز در ایران به سر می برد، شاهد است به تدریج مسأله جنگ و صلح یا آشتی و قهر از یک مفهوم روابط بین دولت ها به یک معنای داخلی تبدیل می شود.
وی تاکید کرد: شایسته است اندیشه سیاسی هم به مسأله قهر، آشتی، جنگ و صلح بپردازد. بیش از یک دهه است احساس می کنیم در مناسبات داخلی، حضور قهر بیشتر و بیشتر می‌شود و این قهر بین حکومت و مردم و بین اقشار مردم با یکدیگر است.
 ایشان ادامه داد: برای همه ما مشهود است حتی وقتی در خیابان ها قدم می زنیم و با مردم حرف می زنیم، حضور قهر وزن سنگین تری پیدا می کند و فضای سیاسی ما را سنگین و گاهی توأم با ترس می سازد.
این استاد دانشگاه در ادامه سخنان خود اظهار داشت: چرا در چنین وضعیتی هستیم؟ کشور، خانه ما است و انتظار نداریم در خانه احساس قهر کنیم به خصوص که قهر در خانه میهن بسیار خونین و وحشتاک و لازم است به این سوال جواب بدهیم که در چه وضعیی به سر می بریم.
وی گفت: چرا خانه ما هر روز با قهر بیشتر نسبت برقرار می کند و چرا هر وقت حرف از صلح، آشتی و دوستی می زنیم به نظر شوخی می کنیم و کسی آن را جدی نمی گیرد؟ اما اگر سخن از قهر به میان آوریم، بازار پر رونقی پیدا می کنیم؟
غلامرضا کاشی با اشاره به مسأله انتخابات در ایران خاطرنشان کرد: نمونه آن انتخابات است، چرخ تبلیغات انتخاباتی در این دو دهه بیشتر بر مدار قهر چرخیده است و رونق بیشتری داشت.
وی با بیان اینکه به نظر می رسد سخن قهرآمیز سخن مطلوب تری است، گفت: به موازات آن، سخن آشتی جویانه سخن بی معنا تری است و کسانی که با لحن آشتی جویانه از نسبت مردم با هم یا نسبت حکومت با مردم سخن می گفتند، امروز بازار کسادی دارند.
ایشان خاطر نشان کرد: امروز کسی به حرف آنها گوش نمی کند و بی اعتبار شده اند.
غلامرضا کاشی اظهار داشت: در حقیقت وضعیت ما مخاطره آمیز است و آنچه می تواند ما را برهاند، کسی است که بتواند یک آتش صلح و آشتی روشن کند تا ما را از این شرایط برهاند وگرنه سقف خشونت و کینه و جنگ بر سر همه فرو می ریزد.