خانیکی: پرهزینه‌ترین و پرمخاطره‌ترین بخشی که رسانه‌ها می‌خواهند به آن ورود کنند، سیاست است
نشست بررسی و نقد کتاب «رسانه و سیاست در دنیای در حال جهانی شدن» با حضور هادی خانیکی، استاد ارتباطات دانشگاه علامه طباطبائی، محسن گودرزی، مترجم کتاب، حسینعلی افخمی، عضو هیئت علمی دانشگاه علامه طباطبائی و حسین بصیریان جهرمی، پژوهشگر علوم ارتباطات برگزار شد.
خانیکی در این نشست در سخنانی گفت: اگر اسم این کتاب رسانه و فرهنگ، یا ارتباطات و تاریخ و یا ارتباطات و فلسفه و جامعه و… بود شاید راحت‌تر می توانستیم درباره آن صحبت کنیم. ولی تا زمانی که موضوع سیاست در میان است باید رسانه‌ها برای صحبت از آن ابتدا ببینند که چه هزینه‌ها و مخاطراتی را باید پرداخت و یا در نظر بگیرند. بر همین اساس رسانه‌ها کمتر به موضوع سیاست ورود می‌کنند.
وی گفت: بخش سوم مهمترین قسمت کتاب است که از رابطه رسانه با سیاست صحبت می‌کند تا این بخش جذاب و خاص شود. زیرا در این بخش به بلاهایی که رسانه بر سر سیاست می‌آورد و یا کاری که سیاست با رسانه می‌کند، سخن گفته است.
استاد دانشگاه علامه طباطبائی افزود: اینکه در گسترش ارتباطی به سمت آزادی های انتخاب شده می رویم و یا گام به سوی محدودیت‌های رسانه‌ای بر می‌داریم از دیگر مسائل مطرح شده در کتاب است تا عنوان کند، سیاست رسانه‌ای شده، چه مفهومی دارد؟
رئیس انجمن ایرانی مطالعات فرهنگی و ارتباطات با طرح سوالی اظهار داشت: سوالم این است که آیا این رسانه‌ای شدن سیاست و سیاسی شدن رسانه‌ها منجر به گشودگی در حوزه ارتباطات شده و یا اینکه اختلالات ارتباطی را سبب شده است؟
خانیکی ادامه داد: به نظر می‌رسد از رویارویی این دو حوزه نباید هراسید. بلکه باید ساز و کار لازم را برای آن استخراج و آماده کرد. اما مهمتر از این مسائل این است که تا چه اندازه در فضای ارتباطی و ارتباطات سیاسی مسائل گفته شده در کتاب را دنبال می‌کنیم؟
استاد دانشگاه علامه طباطبائی با تاکید بر اینکه گفت و گو را در ارتباطات دنبال نمی‌کنیم، افزود: گفت و گو را به سطح ارتباط و رسانه‌ها را به سطح رسانه رسانده‌ایم تا ابهام و سردرگمی بین این دو حوزه سبب شود رویارویی در خور توجهی در رسانه‌ها درباره سیاست دیده نشود.
این کتاب مصداق شرقی و ایرانی دارد
محسن گودرزی مترجم کتاب نیز در این نشست نقد و بررسی اظهار داشت: نویسنده کتاب معتقد است باید متون مختلف با رسانه را در کنار یکدیگر داشت و سعی کرده کنش‌های سیاسی که شکل گرفته را نشان دهد و نظر فعالان را نیز در این زمینه مطرح می‌کند.
وی گفت: در فصل سوم گفته می‌شود که باید زد وبند بین فعالان سیاسی، موافقان و مخالفان رسانه‌ای آن را ترکیب کرد. زیرا نویسنده کنش‌های مختلف با عناصر مختلف جامعه و رسانه‌ها را در کنار یکدیگر قرار داده است. این موضوع سبب می‌شود تا سیاستگذاران، تصویری از رسانه در جامعه ارائه کنند تا کنش‌های مختلف نخبگان سیاسی و سایر بخش‌های سیاست دیده شود.
مترجم کتاب، رسانه و سیاست جهانی شدن را یکی از عوامل میل او به ترجمه این کتاب عنوان کرد و افزود: رفت و برگشت‌های مختلف سیاسی در دنیای یک بُعدی که زیر مجموعه یک مدل اقتصادی است، دلیل مهم و جذاب برای ترجمه کتاب شد و نمونه های آن در کشورهای شرقی و ایران دیده می شود.
این کتاب، تاکید بر قدرت دادن رسانه‌ها به افراد بی‌قدرت دارد
حسینعلی افخمی، عضو هیئت علمی دانشگاه علامه طباطبائی نیز در سخنانی اظهار داشت: معتقدم باید اسم کتاب «رسانه و سیاست در دنیای در حال جهانی شدن» رسانه‌ها باشد. زیرا هر چقدر رسانه‌ها را کوچکتر نگاه کنیم به حاشیه رفتن آن بیشتر نمود دارد تا ساختار قدرت، قدرتمند تر شود.
وی گفت: نویسنده نیز می خواهد بگوید تغییراتی در تکنولوژی و جوامع صورت گرفته و رسانه‌ها باید آن را ارزیابی کنند. همچنین کتاب می‌گوید که حرف روزنامه نگاران، دولت مردان و مردم تغییر کرده است تا هر مسئله‌ای که با سیاست در ارتباط باشد، پدیده سیاسی محسوب شود که این دلیلی بر دنیای بسیار وسیع سیاست دارد.
استاد دانشگاه علامه طباطبائی با تاکید بر اینکه ۸۰درصد دنیای ارتباط به سیاست مرتبط است، افزود: کتاب تصویر کلی بین قدرت و سیاست را مطرح می کند و نویسنده کتاب رسانه ها را منبعی برای اطلاعات سیاسی می‌داند. از طرفی از آنجا که دنیا درحال جهانی شدن است، این کتاب می‌تواند در دروس دانشگاهی گنجانده شود.
افخمی با اشاره به اینکه در کتاب صحبت از نخبگان جایگاه خاصی دارد، اظهارداشت: نخبگان هرمی از قدرت هستند. چه آنهایی که برای کسب بخشی از قدرت تلاش می‌کنند و چه آنهایی که در قدرت هستند و برای حفظ خود، جامعه و رسانه‌ها در تلاطم هستند. البته گاهی در این عرصه قدرت، تعارض داخلی و خارجی نیز رخ دهد.
وی با تاکید بر اینکه در کتاب عنوان شده رسانه‌ها ابزار قدرت حاکم نیستند بلکه به افرادی که قدرت ندارند، قدرت می‌دهند، گفت: موضوع آزادی و سانسور نیز در این کتاب مطرح شده است و گفته شده که روزنامه نگار به تنهایی قدرت ندارند تا چالش های دنیای امروز، همچنان وجود داشته باشد.
این استاد دانشگاه ادامه داد: بر خلاف بسیاری از کتاب‌های منتشر شده، کتاب‌شناسی کتاب حذف نشده تا وجهه آکادمی آن حفظ شود. اما رویکرد کتاب به اقتصاد سیاسی رسانه‌ای ضعیف است.
تقدیر بزرگان علوم ارتباطات جهان از کتاب نشانه جامع بودن آن است
حسین بصیریان، پژوشگر ارتباطات نیز در سخنان خود اظهار داشت: در کتاب فهرست منابع زیاد است تا مراجعه کننده با دقت و وسواس خاصی بتواند همه منابع را دیده و درک کند. همچنین به آثار پیشینیان نیز ارجاعاتی دارد که در تالیف‌های کتب بزرگان ارتباطات، این موضوع کمتر دیده شده است.
وی گفت: تقدیر بزرگان علوم ارتباط جهان از کتاب، از دیگر نقاط قوت آن است و جامع بودن آن و بازنگری در روزنامه نگاری معاصر سبب می‌شود برای مدرسان و دانشجویان به عنوان شرح درس قابل توجه باشد.
دانش آموخته مقطع دکتری ارتباطات با انتقاد از جلد کتاب گفت: جلد ساده طراحی شده و ویراستاری کتاب در بعضی از صفحات نقص دارد و در نتیجه گیری نتوانسته مطلب را به خوبی به خواننده منتقل کند.
بصیریان خاطرنشان کرد: نویسنده کتاب بیشتر فضای رسانه‌ای و فکری حاکم بر اروپا را بیان می‌کند و به رغم اینکه در مواردی، اشاره هایی به کشورهایی نظیر افغانستان و عراق کرده، ولی مجاورت جغرافیایی نویسنده به اروپا کاملاً مشخص است.
گفتنی است، کتاب «رسانه و سیاست در دنیای در حال جهانی‌شدن» نوشته الکسا رابرتسون، استاد علوم ارتباطات و رسانه دانشگاه استکهلم سوئد است که در سه بخش و ۱۱ فصل تدوین شده است.
ارائه رویکرد تحلیلی و پیشنهاد راهی برای تفکر، آموختن و پژوهش درباره رسانه و سیاست، شفاف‌سازی مفاهیمی نظیر رسانه و سیاست، بررسی و تبیین نقش کنشگران مختلف عرصه رسانه و سیاست، نقش نخبگان سیاسی، روزنامه‌نگاران، کاربران و فعالان سیاسی، مفاهیم و ایده‌ها درباره رسانه و سیاست، نبردهای رسانه‌ای‌شده، اطلاعات، سرگرمی، رسانه‌ای‌شدن و آزادی رسانه‌ای از جمله عنوان‌های پرداخته شده در کتاب بوده که در ۴۰۰ صفحه ترجمه شده است.
منبع: عطنا
نظر شما :